Fahamu hatari ya Virutubisho kabla ya kuanza kuvitumia

August 12, 2025

#1

Fahamu hatari ya Virutubisho kabla ya kuanza kuvitumia

Kabla ya kutumia virutubisho (supplements), kuna hatari kadhaa unazopaswa kuzingatia kwa sababu si vyote vinafaa au salama kwa kila mtu.

Hapa kuna mambo muhimu ya kujua:

1. Overdose (dozi kubwa kupita kiasi)

• Baadhi ya virutubisho vinaweza kusababisha sumu mwilini ukitumia zaidi ya inavyohitajika, mfano:
  • Vitamini A nyingi → huweza kusababisha uharibifu wa ini, kizunguzungu, maumivu ya kichwa.
  • Chuma (iron) nyingi → kuharibu ini na figo.

2. Madhara kwa afya

• Baadhi huleta allergy (mapele, kuwashwa, kupumua kwa shida).
• Vinaweza kusababisha kuharisha, kichefuchefu, au matatizo ya tumbo.

3. Mwingiliano na dawa

• Virutubisho vingine huzuia au kuongeza nguvu ya dawa unazotumia, mfano:
  • Vitamini K nyingi inaweza kupunguza ufanisi wa dawa za kupunguza damu (anticoagulants).
  • Virutubisho vya St. John’s Wort hupunguza ufanisi wa dawa za presha, HIV, na za usingizi.

4. Hatari kwa makundi maalum

• Wajawazito na wanaonyonyesha: baadhi vinaweza kuleta madhara kwa mtoto tumboni.
• Wagonjwa wa figo au ini: mwili unaweza kushindwa kuchuja virutubisho hivyo.

5. Vinaweza kuwa na ubora hafifu

• Virutubisho visivyo na usajili au vilivyo bandia vinaweza kuwa na sumu au viambato visivyotajwa.
• Soko lisilo rasmi mara nyingi halina udhibiti wa viwango.

6. Kuharibu usawa wa lishe

• Kutegemea virutubisho badala ya chakula halisi kunaweza kukufanya upungukiwe virutubishi vingine muhimu ambavyo havipo kwenye kidonge.

Mwongozo salama kabla ya kutumia:

• Pima damu au fanya uchunguzi ili ujue kama una upungufu.
• Zingatia ushauri wa daktari au mtaalamu wa lishe.
• Nunua Virutubisho vilivyo na leseni ya Mamlaka ya Chakula na Dawa (TFDA/TMDA).
• Anza na dozi ndogo, kisha ongeza kama imependekezwa kitaalamu.

Zingatia hayo,Usitumie tu virutubisho hovio pasipo maelekezo ya Wataalam wa Afya.