Kipara husababishwa na nini? kwanini nywele za Kichwani zipotee

Kipara husababishwa na nini? kwanini nywele za Kichwani zipotee

Kipara (kupungua au kupoteza nywele kichwani) huwa na vyanzo mbalimbali. Sababu kuu ni hizi:

1. Kurithi (Genetic / hereditary baldness)

   • Hii ndiyo sababu kubwa zaidi, inajulikana kama androgenetic alopecia.
   • Mara nyingi huanza taratibu, nywele hukonda na kupungua hasa kwenye paji la uso na sehemu ya juu ya kichwa.
   • Huchangiwa na homoni za kiume (androgeni) na kurithi kutoka kwa familia.

2. Mabadiliko ya homoni na umri

   • Kadri mtu anavyozeeka, nywele huanza kukua polepole na hatimaye huanza kupungua.
   • Kwa wanawake, huweza kutokea zaidi baada ya menopause kutokana na mabadiliko ya homoni.

3. Magonjwa na hali fulani za kiafya

   • Magonjwa ya ngozi ya kichwa (mf. fungal infections kama ringworm/tinea capitis)
   • Magonjwa ya kinga mwili (mf. alopecia areata, ambapo mwili unashambulia nywele)
   • Magonjwa sugu (kama kisukari, upungufu wa damu, matatizo ya tezi thyroid)

4. Dawa na matibabu fulani

   • Dawa za saratani (chemotherapy), presha, gout, kifafa, maambukizi makali.
   • Matibabu ya mionzi karibu na kichwa pia husababisha nywele kutoka.

5. Msongo wa mawazo na lishe duni

   • Stress kubwa au tukio zito kiafya (mfano homa kali, upasuaji, kujifungua) inaweza kusababisha telogen effluvium (kupoteza nywele kwa muda).
   • Upungufu wa lishe hasa protini, chuma, zinki, na vitamini pia huathiri ukuaji wa nywele.

6. Mambo mengine

   • Kutumia kemikali kali kwenye nywele, mitindo inayobana sana nywele (kama kusuka au kufunga nywele kwa nguvu – traction alopecia), matumizi ya joto kali mara kwa mara.

🔹 Kwa kifupi, chanzo kikubwa zaidi cha kipara ni urithi na homoni, lakini lishe, magonjwa, dawa, na mazingira pia huchangia.